Aa+
Aa-
Utworzony dekretem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego w kwietniu 1936 r. Fundusz Obrony Narodowej miał zapewnić pozabudżetowe wsparcie dla przyspieszonej modernizacji Wojska Polskiego. Był to jeden z kilku pomysłów – obok m.in. Centralnego Okręgu Przemysłowego – na szybkie wzmocnienie polskiego potencjału obronnego. Liczono na ofiarność polskiego społeczeństwa i rachuby te nie zawiodły. W ramach dobrowolnych zbiórek, które w niezwykle zróżnicowanej formie prowadzono niemalże do dnia wybuchu wojny, zebrano – według różnych szacunków – pomiędzy 1,1 a 1,5 mld zł. Były to ogromne kwoty, prawdziwe świadectwo patriotyzmu i odpowiedzialności społecznej. Fakt ten jest jednak znany przede wszystkim wąskiej grupie historyków. W świadomości zbiorowej Fundusz Obrony Narodowej (FON) to głównie darowizny materialne, jakimi były złote i srebrne przedmioty oraz dary rzeczowe przekazane na rzecz funduszu. Na kilka miesięcy przed 1 września 1939 r. na rozkaz marsz. Edwarda Śmigłego-Rydza zostały wydzielone jako tzw. srebrny i złoty FON. Wartość tego ostatniego określano przed wojną na około 50 mln zł, co odpowiadało zaledwie ok. 3–4 proc. całego FON. W porównaniu z ewakuowanym w 1939 r. złotem Banku Polskiego, o ciężarze 80 ton, złoto FON stanowiło zaledwie promil wartości tego kruszcu. Niemniej zawiłe losy złotego i srebrnego FON zasługują na upamiętnienie, ponieważ skarb ten był świadectwem poświęcenia i patriotyzmu społeczeństwa II Rzeczypospolitej.
